طرح توجیهی تولید آنزیم پکتین استراز برای شفاف سازی آب میوه در صنعت آبمیوه سازی و سایر موارد مصرفی غذایی

طرح توجیهی تولید آنزیم پکتین استراز برای شفاف سازی آب میوه در صنعت آبمیوه سازی و سایر موارد مصرفی غذایی

رای آنزیم تعریف روشنی وجود ندارد. شاید بهترین تعریف موجود عبارتی باشد که در کتاب دیکسون و وب ارائه شده است که در آن آنزیم به صورت یک پروتئین با خواص کاتالیزوری ناشی از قدرت فعالیت ویژه آن تعریف گردیده است.

در واقع آنزیم یا زیمایه یک ماده آلی است که یک فرآیند شیمیایی را در یک سازواره یا موجود زنده تقویت یا تضعیف م یکند ولی خودش دگرگون نمیشود. به عبارت دیگر انزیم ها کاتالیزگرهای فرآیندهای زیستی هستند و نسبت به کاتالیزگرهای غیر زیستی کارایی بسیار بالایی دارند. اغلب آنزیم ها ساختار پروتئینی دارند، به غیر از انواع محدودی از آن ها که از جنس ریبونوکلئیک اسید هستند.

بطور کلی آنزیم های مورد استفاده در صنایع شامل 6 گروه می باشند که از این 6 گروه 4 گروه زیر عمدتا در صنایع غذایی بکار می روند:

گروه 1- اکسید رودکتازها: گروهی از آنزیم ها را در بر می گیرند که کاتالیز واکنشهای اکسیداسیون و احیاء یا به عبارتی هیدروژن زدائی و هیدروژن گیری را عهده دار هستند.

گروه 2- هایدرولازها: گروهی از آنزیم ها می باشند که کاتالیز واکنشهای آبکافتی را عهده دار هستند.

گروه 3- لیازها: آنزیم هایی هستند که شکست غیر آبکافتی پیوندهای شیمیایی مختلف را عهده دار هستند و اغلب این عمل با حذف یک گروه شیمیایی و پیدا شدن یک مضاعف بین دو اتم مثلا کربن و اکسیژن یا کربن و کربن و ... همراه است.

گروه 4- ایزومرازها: گروهی از آنزیم ها می باشند که سبب تغییر در ترکیب ساختار مولوکولی بستر می شوند مثلا سبب تبدیل ازت به کتوز یا گلوکز به فروکتوز.

آنزیم ها توسط کمیسیون آنزیم های اتحادیه بین المللی بیوشیمی شماره گذاری و گروه بندی می شوند، و اساس گروه بندی آنها، نوع واکنشی است که آنزیم آن را بر عهده دارد. در شماره گذاری قانونمند و علمی، شماره اول پس از دو حرف مخفف، نشانگر گروه آنزیمی است و شماره های پس از آن به مشخصه های دیگری از واکنش آنزیمی، مثلا نوع سوبسترا از نظر گروه های شیمیایی موجود در آن، نوع فاکتور به همراه آنزیم و نهایتا منبع زیستی اصلی دراستخراج و تخلیص آنزیم ها تعلق دارد.

آنزیم ها با پایین آوردن انرژی فعال سازی یک واکنش فعالیت می کنند. در همین راستا میتوان از میکروارگانیزمها در تولید آنزیم ها استفاده نمود، که مزایای حاصله قابل مقایسه با روش های قبلی نمی باشد.

آنزیم های مورد استفاده در صنایع آبمیوه:

1- آنزیم های پکتولیتیک: رایج ترین آنزیم های مورد استفاده در صنایع آبمیوه می باشند که به صورت آنزیم های پکتین استراز، پلی گالاکتوروناز و پکتین ترانس الیمیناز مورد استفاده واقع م یشوند.

2- آمیلاز ها: این آنزیم ها که به منظور تجزیه نشاسته یعنی آمیلوز و آمیلوپکتین مورد استفاده قرار می گیرند، به دو صورت آلفا آمیلاز و بتا آمیلاز بوده که نوع آلفا در صنایع آبمیوه کاربرد دارد.

3- سلولازها: این آنزیم ها به منظور تجزیه سلولز موجود در دیواره سلولی میوه و به صورت مکمل با آنزیم های پکتولیتیک مورد استفاده قرار می گیرند.

4- همی سلولاز: این آنزیم ها به منظور تجزیه همی سلولز موجود د ر دیواره سلولی میوه و به صورت مکمل با آنزیم های پکتولیتیک مورد استفاده قرار می گیرند.

5- آرابانازها: این آنزیم ها به منظور شکستن ملوکول های آرابان موجود در آبمیوه به صورت مکمل با آنزیم های پکتولیتیک مورد استفاده قرار م یگیرند.

6- دکسترانازها: این آنزیم ها جهت تجزیه ملکولهای دکستران در آبمیوه و توام با آنزیم های پکتیناز مورد مصرف قرار می گیرند.