مقاله پیرامون آزادی تفكر

مقاله پیرامون آزادی تفكر

مقدمه

رمز پایدارى هراجتماعى در گرو حیات فكرى آن جامعه است و تا جامعه به حیات فكرى خویش دست نیابد از زندگى راستین برخوردار نخواهد بود. بدینسان اندیشه ورى و تفكر ضرورت حیات انسانى جامعه هاست و عالمان و متفكران و طلایه داران حركتهاى انسانى واصلاحى بیش از هر چیز باید به اندیشاندن و به اندیشه وا داشتن جامعه بپردازند و شیوه ها واسلوبهاى اندیشه ورى سودمند و كار آمد را در پیش دید نسلها بگذارند و پرورش خردها واستعدادها را وجهه همت خویش سازند و با نگارش و گفتار و ... حیات فكرى جامعه را تامین كنند كه جامعه بى فكر و جامد كه در جهت خلاقیت ابتكار و باز جستن بهترین راهها براى زندگى نمى اندیشد بزودى دستخوش مرگ و فنا خواهد شد. 

مفهوم تفكر

در تعریف اندیشه و تفكر اختلاف زیادى میان متفكران وجود ندارد و مى توان گفت :اغلب آنان در یك جامع مشترك براى تفكراتفاق نظر دارند و این جامع مشترك عبارت است از: فعالیت هدفدار ذهن از مقدمات روشن رو به قضایائى كه درك و دریافت آن هدف تلقى شده است و چكیده آن در سخن محقق طوسى[ ره] چنین آمده است :
[...التفكر سیرالباطن من المبادى الى المقاصد و هو قریب من النظر لایرتقى احد من النقص الى الكمال الا بهذاالسبر]. 1
سیر درونى از مقدمات تا نتائج تفكر گویند. كه به معناى نظر نزدیك است وانسان بدون این سیر و حركت از نقص به كمال نخواهد رسید.

اهمیت تفكر

از مهمترین امتیازات انسان بر سایر حیوانات داشتن فكر واندیشه است . در منطق انسان را به[ حیوان ناطق] تعریف كرده اند. بدیهى است كه منظوراز نطق سخن گفتن نیست بلكه مقصوداز آن همان قوه درك و فكر واندیشه است كه آدمى رااز سایر حیوانات ممتاز كرده و به او ارزش داده است . بدین جهت در تعریف انسان گفته اند:انسان حیوانى است متفكر واندیشه و فكر را فصل قریب براى تمیزانسان از غیراو دانسته اند.
فرانكلین مى گوید:
[آدمى مى تواند دو دقیقه بدون هوا دو هفته بدون نوشیدن آب سه هفته بدون غذا و یك عمر بدون پول زندگى كند ولى نمى تواند یك لحظه بدون فكر واندیشه زندگى نماید]. 2