پایان نامه بررسی علل بروز قتل‌های قبیله‌ای در شهرستان سراوان

پایان نامه بررسی علل بروز قتل‌های قبیله‌ای در شهرستان سراوان

چکیده

قتل و پایان دادن به حیات انسان‌ها آن‌هم به‌صورت عمد، یکی از مهم‌ترین عواملی است که امنیت فردی و اجتماعی جامعه را به مخاطره می‌اندازد و خسارت‌های مادی و معنوی فراوانی به جامعه وارد می‌سازد. با توجه به تأثیر روانی قتل در جامعه قبیله‌ای سراوان، محقق بر آن شد تا تحقیقی در خصوص علل بروز قتل‌های قبیله‌ای انجام دهد. بر همین اساس عوامل مؤثر بر قتل‌های قبیله‌ای در محدوده مکانی شهرستان سراوان موردبررسی قرار گرفت.

روش تحقیق، توصیفی - پیمایشی است و جامعه آماری از میان سران و ریش‌سفیدان 7 طایفه درگیر با همدیگر به‌صورت تصادفی 140 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش تنظیم پرسشنامه محقق ساخته‌ای است با پاسخ‌های چهارگزینه‌ای که پس از تأیید روایی و پایایی، طراحی و در بین جامعه آماری توزیع گردید. پس از جمع‌آوری پرسشنامه داده‌ها به دو صورت توصیفی و استنباطی بررسی تجزیه‌وتحلیل شد که نتایج حاصل از ارزیابی پاسخ به سؤالات نشانگر آن است که عصبیت قومی، دسترسی آسان افراد طوایف به سلاح و واگذاری بی‌رویه سلاح به طوایف توسط بعضی ارگان‌های نظامی و امنیتی، قاچاق مواد مخدر، گروگان‌گیری و نبود کار آیی و بازدارندگی مجازات مقرر در قانون و عدم مراجعه مردم جهت پیگیری پرونده‌های قتل به مراجع قضایی از عواملی هستند که تأثیر فوق‌العاده و معناداری بر وقوع قتل‌های قبیله‌ای دارند. 

کلیدواژه: قتل، امنیت، جرم، قبیله، عصبیت قومی،،سراوان،ریش سفیدان

مقدمه

سازمان‌های انسان‌محور همچون ناجا دارای مأموریت‌های خاصی می‌باشند که یکی از مأموریت‌های محوری واصلی آن، برقراری امنیت و حفظ نظم است که در انجام آن همتایی ندارد. بزهکاری ریشه در تاریخ زندگی انسان دارد به‌گونه‌ای که دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی، از آن به‌عنوان «پدیده ای عادی» و اجتناب‌ناپذیر در کنار سایر پدیده‌های اجتماعی زندگی یاد می‌کند. جامعه‌ای که همه افراد آن بدون استثناء ارزش‌های حاکم بر جامعه را محترم شمرده و جرم جنایت در آن اتفاق نیفتد، جزء در عالم خیال وجود ندارد.

اهداف تحقیق

1-  بامطالعه گرایش به قتل‌های قبیله‌ای، به سیاست‌گذاران و برنامه ریزان جهت تعدیل یا از بین بردن این پدیده کمک شایانی نمود.

2-  میزان تأثیر نهادهای مردمی در پیشگیری از قتل های قبیله ای در  شهرستان سراوان .

3-  بررسی تأثیر دسترسی آسان سلاح و واگذاری آن توسط مراجع نظامی و امنیتی به طوایف  بر وقوع قتل های قبیله ای در شهرستان سراوان.

4-  بررسی تأثیر میزان بازدارندگی مجازات های مقرر در قانون برای مرتکبین قتل های قبیله ای در شهرستان سراوان توسط مراجع قضایی.

فرضیه های تحقیق:

1- به نظر می‌رسد علل مختلفی در بروز قتل‌های قبیله‌ای در شهرستان سراوان نقش دارند.

2-  به نظر می رسد نهادهایی هستند که می توانند از بروز قتل های قبیله ای در شهرستان سراوان جلوگیری نمایند.

3- به نظر می‌رسد ضمانت اجراههایی که توسط مراجع قضایی در قبال قتل های قبیله ای اعمال می گردد بازدارندگی لازم را ندارند.

4- به نظر می رسد اکثر مواقع مرتکبین این گونه قتل ها مورد تعقیب و دستگیر  و به مجازات قانونی نرسیده اند.

سؤالات تحقیق

1- چه عللی در بروز قتل‌های قبیله‌ای در شهرستان سراوان مؤثرند؟

2-چه نهادهایی در پیشگیری از بروز این گونه قتل ها در شهرستان سراوان موثرند؟

3- ضمانت اجراهایی که توسط مراجع قضایی در قبال قتل‌های قبیله‌ای اعمال می‌گردد تا چه حد بازدارنده است؟

4-تا چه میزان مرتکبین این قتل‌ها توسط مراجع امنیتی و قضایی مورد تعقیب و دستگیر و به مجازات رسیده‌اند؟

ماهیت منازعه

با توجه به ریشه‌ها و علل موجده و شرایط و موقعیت‌های مختلف، منازعات ممکن است دارای ماهیتی خشونت‌آمیز یا مسالمت‌آمیز، آشکار یا نهان، کنترل‌پذیر یا کنترل‌ناپذیر، قابل حل یا غیرقابل حل باشند. بنابراین، منازعه لزوماً به صورت خشونت‌آمیز تجلی و ظهور نمی‌کند. از این رو امروزه بسیاری سیاست را هنر کارگردانی منافع متعارض و متضاد تعریف می‌کنند که فرایندی برای حل و فصل مسالمت‌آمیز منازعات مختلف است(ابوالحسنی،1390)

فهرست مطالب

چکیده............ 1

فصل اول:

کلیات تحقیق........... 2

مقدمه………. 3

1-1-   بیان مسئله  4

2-1-   اهمیت وضرورت تحقیق. 5

3-1-   اهداف تحقیق.. 5

4-1-فرضیه های تحقیق................................................................................................................................6

5-1-   سؤالات تحقیق.. 6

     6-1-پیشینه تجربی تحقیق............................................................................................................................6

فصل دوم:

مبانی نظری تحقیق.. 10

1-2-   ماهیت منازعه. 11

1-1-2-   رویکردهای مختلف در مورد مفهوم منازعه. 11

2-1-2-   انواع نظریات منازعه. 12

3-1-2-   نظریه‌های خرد منازعه: 12

4-1-2-   نظریه‌های کلان منازعه: 13

5-1-2-   دیدگاه متفکران  و نظریه پردازان به منازعه. 13

2-2-   اقسام شیوه‌های جایگزین حل‌وفصل منازعات... 15

1-2-2-   میانجیگری........ 15

2-2-2-   مذاکره 16

3-2-2-   حکمیت............ 16

4-2-2-   مصالحه............. 16

5-2-2-   ارزیابی بی‌طرفانه. 17

3-2-   خصوصیات شیوه‌های جایگزین حل منازعات... 17

4-2-   فواید مراجعه به شیوه‌های جایگزین حل منازعات... 18

1-4-2-   ازلحاظ سرعت... 18

2-4-2-   ازلحاظ هزینه. 19

3-4-2-   ازلحاظ محرمیت... 19

4-4-2-   ازلحاظ تسهیلات... 19

5-4-2-   ازلحاظ تأمین عدالت... 19

6-4-2-   ازلحاظ قواعد و مقررات... 19

7-4-2-   ازلحاظ همکاری طرفین منازعه. 20

5-2- بیشترین فراوانی قتل در شهرستان سراوان  کدام است؟. 21

1-5-2-   قتل‌های ناموسی: 21

2-5-2-   قتل‌های بین طایفه‌ای: 21

3-5-2-   قتل‌های انتقامی (قصاصی): 22

4-5-2- ریشه ایجاد نزاع ها در شهرستان سراوان...................................................................................22

2-6- اهمیت شناخت انگیزه وقوع قتل.. 23

2-7-تعیین انگیزه‌های قتل.. 24

1-7-2-   انواع انگیزه‌های قتل در شهرستان سراوان. 25

8-2- میزان یا نرخ قتل.. 25

2-9- شیوه‌های ارتکاب قتل در شهرستان سراوان. 26

1-9-2-   سلاح گرم:..... 26

2-9-2-   سلاح سرد:........ 26

3-9-2-   خفگی: 26

4-9-2-    مسموم کردن: 27

5-9-2-     سوزاندن: 27

6-9-2-     سایر روش‌ها: 27

10-2-        طبقه بندی انواع قتل در تحقیقات پلیسی.. 27

11-2-طبقه بندی انگیزه‌های وقوع قتل عمد از دیدگاه پلیس.... 28

12-2- علل عمومی ارتکاب قتل در شهرستان سراوان. 29

13-2- شناسایی انگیزه و علل وقوع قتل.. 32

14-2- ریشه ایجاد نزاع ها در شهرستان سراوان: 46

15-2- انگیزه نزاع در شهرستان سراوان: 47

16-2- میزان خشونت در بروز نزاع عا در شهرستان سراوان: 48

17-2- دامنه نزاع در شهرستان سراوان: 49

18-2- خشونت از دیدگاه قرآن مجید: 50

19-2- رابطه فقر با بزهکاری: 55

20-2- انواع قتل های صورت گرفته در ایران: 58

21-2- چهارچوب نظری.. 60

22-2- نظریه مورد استفاده 65

23-2- تعریف مفاهیم متغیرها 66

1-23-2- تعلق به جامعه قبیله‌ای: 66

2-23-2- تعصب قومی قبیله‌ای: 66

24-2- فرهنگی شدن: 68

1-24-2- خاص گرایی: 70

2-24-2- جمع گرایی:. 71

3-24-2   همبستگی درونی قوی: 70

4-24-2- کنترل اجتماعی غیررسمی: 70

5-24-2- میزان استفاده از رسانه‌های جمعی: 70

6-24-2- تحصیلات:…….. 71

7-24-2- پایگاه اجتماعی و اقتصادی: 71

8-24-2- محل سکونت: 71

9-24-2- متغیرهای زمینه ای: 71

25-2- تعریف نظری و عملیاتی متغیر وابسته، گرایش به قتل قبیله ای.. 72

1-25-2- ‌ بعد احساسی: 72

2-25-2- بُعد رفتاری:……. 72

26-2- پیشینه خارجی تحقیق: 72

1-26-2- کشتار دسته جمعی.. 73

27-2- دولت و هویت در خاورمیانه. 83

فصل سوم:

روش شناسی تحقیق.. 90

1-3-  مقدمه. 91

2-3- روش تحقیق.. 91

3-3- جامعه و نمونه آماری.. 91

4-3- ابزار گرد آوری.. 92

5-3- روایی پرسشنامه. Error! Bookmark not defined.

6-3-  پایایی پرسشنامه. 93

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری.. 94

1-4- توزیع فراوانی متغیر احساس وابستگی به قوم و طایفه در شهرستان سراوان. 95

2-4- میزان احساس مسئولیت افراد : 95

3-4- اهمیت طایفه در نزد افراد: 95

4-4- فرضیه های تحقیق............................................................................................................................96

5-4- سئوالات تحقیق..............................................................................................................................96

6-4- تجزیه و تحلیل قتل های قبیله ای انجام شده در شهرستان سراوان...................................................97

1-6-4- انگیزه وقوع قتل های قبیله ای در شهرستان سراوان....................................................................97

2-6-4-شیوه ارتکاب قتل های قبیله ای در شهرستان سراوان....................................................................98 

3-6-4- میزان تحصیلات پاسخ دهندگان به پرسشنامه..............................................................................98             

7-4- بررسی فرضیه ها و سئوالات  و تجزیه و تحلیل آنها......................................................................99

8-4- بررسی عوامل موثر بر وقوع قتل های قبیله ای در شهرستان سراوان................................................103  

فصل پنجم:  نتیجه‌گیری و پیشنهاد‌ات... 105

نتیجه‌گیری. 106

پیشنهادات: 107

منابع............................ 110

منابع اینترنتی.. 113

منابع لاتین. 114